herderin op de berg Tian

Vandaag een stukje traditionele Chinese muziek waarbij u bijzonder moet letten op de instrumenten die bespeeld worden.

Vooreerst is er de erhu (zie foto links). De erhu is een knievedel met twee snaren, een lange hals en een ronde, hexagonale of octagonale klankkast van hout. De bovenkant van de klankkast is meestal bedekt met de huid van een python of andere slang. De strijkstok is gemaakt van paardenhaar op een bamboestok. Tijdens het spelen wordt de erhu ondersteund door de linkerdij van de speler en wordt hij vastgehouden met de linkerhand terwijl de rechterhand de strijkstok beweegt. Het mooie, lyrisch expressieve geluid van de erhu heeft ertoe geleid dat hij werd gebruikt als soloinstrument in kleine volks- en klassieke ensembles en in Chinese orkesten. De erhu maakt deel uit van een groep Chinese strijkinstrumenten die bekend staan onder de naam ‘huqin’, hetgeen vertaald ‘buitenlands strijkinstrument’ betekent. Dit zou betekenen dat dit type instrumenten ingevoerd werd in China en het er niet oorspronkelijk vandaan komt. Instrumenten die lijken op de erhu waren vanaf de twaalfde eeuw gangbaar in de Chinese muziek.

Het tweede instrument waar u bijzonder moet op letten is de santur (zie historische afbeelding). De santur is een ruitvormig hakkebord en beslaat drie octaven. Hij heeft een platte klankkast met 72 snaren, zo gegroepeerd dat drie snaren tegelijkertijd worden aangeslagen voor het verkrijgen van een toonhoogte. De santur wordt gemaakt van verschillende soorten hout (walnoot, rozenhout, betel, palm), afhankelijk van het gewenste geluid. De snaren worden met kleine vilthamertjes – mezrab – bespeeld. Een virtuoze santurspeler brengt lichte, haast glanzende tonen voort door het instrument met oogverblindende snelheid en precisie te bespelen. De vroegste voorgangers van de moderne santur dateren van omstreeks 1600 v.C. Het is een van de centrale instrumenten van de Iraanse muziek en wordt zowel solo als in ensemble bespeeld in de traditionele maqam.

Deze informatie haalde ik van de website van het Nederlandse Atlas Ensemble. Het Atlas Ensemble verenigt briljante musici uit China, Centraal-Azië, het Midden-Oosten en Europa. Dit unieke kamerorkest presenteert een ongehoord klankpalet van westerse en niet-westerse instrumenten. Het repertoire bestaat uit speciaal geschreven werken. Het idee voor het Atlas Ensemble is van Joël Bons, componist en artistiek leider van het Nieuw Ensemble. Klik hier om meteen naar de webpagina te gaan waar ze alle traditionele Chinese instrumenten voorstellen.

Hieronder de uitvoering van "de herderin op de berg Tian". Ik kon helaas de uitvoerders niet achterhalen.




Kurt Debrouwer